Azerbaycan ve Ermenistan liderleriyle üçlü zirve sonrası basın toplantısı düzenleyen Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin güncel konulara değinirken Avrupa ile doğrudan çalışmanın çok zor olduğunu belirterek hızlıca Türkiye’de gaz merkezi oluşturulabileceğini söyledi.

Erhan Altıparmak
SOÇİ-Rusya’nın Soçi kentinde Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın da katılımıyla üçlü zirve gerçekleştiren Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bu toplantı sonrası güncel konulara dair basın toplantısı düzenledi. Azerbaycan ve Ermenistan arasında barış sağlanması için gerçekleştirdikleri üçlü zirve ile ilgili konuşan Putin, “Burada bu belgenin ana bileşenleri hakkında konuşmak için erken. Çünkü bu hâlâ bir uzlaşma meselesi. Bu uzlaşma taraflar isterse bizim de aracılığımızla her iki tarafın ulaşması gerekiyor. Bu temelde, her iki tarafla görüşerek ilerlemeye hazırız. Bu temasların, bu görüşmelerin, bu istişarelerin devam edeceği konusunda anlaştık. Barış anlaşması için henüz konuşmak için çok erken. Sınırların belirlenmesi en önemli konu. Bugün bunu çok konuştuk ve genel olarak bir yol bulundu ancak bazı ön koşullar var. Dağlık Karabağ’da sınırların oluşturulması için desteğe hazırız” dedi. Rusya’da, kısmi seferberlik celp süresinin tamamlandığını ancak sürecin kesin tamamlanması öncesi hukukçularla görüşme yapacağını belirten Putin, “Savunma Bakanlığı seferberlik sürecinin tamamlandığını açıkladı. Bunun (sürecin) tamamlandığına dair kararnameye ihtiyaç olup olmadığını hukukçularla görüşeceğim” ifadelerini kullandı.

“Tahılın belki yüzde 5’i en yoksul ülkelere ulaştırıldı”

Açıklamalarında tahıl anlaşmasına katılma nedenlerini açıklarken bu anlaşmanın asıl amacının yoksul ülkelere tahıl ulaştırılması olduğunu belirten Putin, Ukrayna’dan çıkan tahılın en fazla yüzde 5’inin yoksul ülkelere ulaştırılabildiğine dikkat çekerek, “Bunu tam da en yoksul ülkelerin çıkarları için kabul ettik. Son saatlerin ve son günlerin verilerini hatırlamıyorum ama şöyle görünüyor, tahılın yüzde 34’ü Türkiye, yüzde 35 ve hatta biraz daha fazlası Avrupa Birliği ve sadece yüzde 3-4’ü, belki yüzde 5’i en yoksul ülkelere ulaştırıldı” dedi. Putin ayrıca ülkesinin tahıl anlaşmasından çekilmediğini anlaşmayı sadece askıya aldığının da altını çizdi.

“Kiev müzakere masasına oturmak istemiyor”

Gazetecilerin sorularını yanıtlarken Ukrayna ile müzaekerelerin sürdürülüp sürdürülmeyeceği yönündeki soruya da yanıt veren Putin, Kiev’in müzaekere masasına oturmak istemediğini yineleyerek, “İstanbul’da onlarla anlaşmaya vardık, ama onlar daha sonra bu anlaşmayı çöpe attılar. Şimdi de kendilerine bizimle konuşmayı yasakladılar. Karşı tarafın bizimle konuşma arzusu bile yoksa şimdi anlaşma olasılığını nasıl değerlendirebiliriz?” dedi. Müzakerelere yönelik tutumlarının değişmeyeceğini de ekleyen Putin, “Biz bekleyeceğiz. Belki uygun koşullar oluşur. Ama bizim iyi niyetimiz biliniyor. Hiçbir değişikliğe ve şüpheye tabi değil” diye konuştu. Putin ayrıca Kırım açıklarında Rus donanmasına Ukrayna tarafından saldırılar yapıldığını da hatırlatırken bugün Ukrayna’nın birçok kentine saldırılar yaparak misilleme gerçekleştirdiklerini söyledi.

“Türkiye’de hızlıca gaz merkezi oluşturabiliriz”

Rus gazını Avrupa’ya taşıyan Kuzey Akım ve Kuzey Akım 2 gaz boru hatlarında yaşanan sorunlardan tekrar batılı ülkeleri sorumlu tutan ve bu hatlara terör saldırıları düzenlendiğini savunan Putin, “Sabah, Gazprom Genel Müdürü Aleksey Miller bana Gazprom’un patlama yeri incelemesine izin verdildiğini söyledi. Patlama alanının 3-5 metre derinliğinde obruklar keşfedildi. 40 metre uzunluğunda boruda kopukluk var. Gaz boru hattında 259 metre boyunca ayrılma var. Burada yapılan incelemelere bakılırsa bu bariz bir terör saldırısı” diye konuştu. Buna karşı Avrupa ile doğrudan çalışmanın çok olduğunu söyleyerek Türkiye’de gaz merkezi oluşturulmasının ihtiyaç haline geldiğini yineleyen Putin, “Avrupa’ya olası tedarik merkezi olarak seçimin Türkiye’den yana yapılmasına gelince bence bunu neden yaptığımız, neden teklif ettiğimiz ortada. Çünkü doğrudan Avrupalı ortaklarla çalışmak çok zor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile son görüşmemizde bunu önerdim. Türkiye’de hızlıca gaz merkezi oluşturabiliriz” şeklinde konuştu. Batı ile gaz konusunda yaşanan sorunlara rağmen Rus gazı için müşteri bulmakta zorlanmayacaklarını öne süren Putin, “Her zaman bir doğal gaz alıcısı vardır. Bu ürün tüm dünyada büyük talep görüyor. Yeşil enerjiye geçiş için de en çevreci hidrojen ve ideal bir birincil enerji kaynağıdır. Çok fazla tüketici olduğunu biliyorum. Ayrıca Rus gazını satın almak isteyenlerin sayısı da çok” diye konuştu.