Oğuzhan Halil Özbek

ANKARA – Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 17 Ekim Pazar günü dört günlük Angola, Togo ve Nijerya turuna çıkıyor. Afrika’nın en büyük ekonomilerinden Nijerya ve Angola ile birlikte potansiyeli yüksek ülkelerden olan Togo’ya yapılacak ziyaretlerle Türkiye ve Afrika arasındaki ekonomik ilişkilerin daha da güçlendirilmesi bekleniyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Afrika turu 17 Ekim Pazar günü başlıyor. Angola, Nijerya ve Togo’yu kapsayan ve Türkiye-Afrika arasındaki ilişkileri güçlendireceği değerlendirilen ziyaret, kıtanın Türkiye’ye olan ilgisini bir kez daha gündeme getirdi. Türkiye’nin ekonomiden eğitime her alanda önemli yatırımlar yaptığı Afrika, geleceğini adeta Türkiye’de arıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı’nın yürüttüğü Türkiye Bursları her yıl binlerce Afrikalı Türkiye’de eğitim görmek için başvuru yapıyor. Türkiye Bursları ile son 10 yılda 54 Afrika ülkesinden 314 binden fazla öğrenci eğitim almak için başvuru yaptı. Başvuru yapan öğrencilerden 13 bin 982 öğrencinin burslandırıldığı Türkiye’de binlerce Afrikalı öğrenci de kendi imkanlarıyla ülkemiz üniversitelerinde eğitim görüyor. Halihazırda 4 bin 403 Afrikalı öğrenci ülkemizdeki üniversitelerde lisans, yüksek lisans ve doktora eğitimlerine devam ediyor. 51 Afrika ülkesinden 8.786 Türkiye mezunu bulunuyor.

Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB), tarihin belirli dönemlerinde aynı çatı altında yaşadığımız kardeş ve akraba topluluklarımızla yoğun ve sıcak ilişkilerin yeniden tesis edilmesine yönelik her yıl onlarca çalışma yürütüyor. Bu çalışmaları insan odaklı yaklaşımla sürdüren YTB, bu kapsamda Afrika ülkelerinin kalkınmalarına yönelik onlarca proje hayata geçiriyor.

YTB; Türkiye Bursları, Türkiye Mezunları, Akademik ve Bilimsel İş Birliği Programları, Eğitim Destekleri Programları, Medya Eğitimi Programları ve Kültürel Hareketlilik Programları ile Afrika ülkelerinin kalkınmalarına yardımcı olacak insan kaynağı ve problemlere çözümler üretecek nesiller yetişmesi için faaliyetlerde bulunuyor.
Bugüne kadar bazılarına birden fazla olmak üzere 28 farklı Afrika ülkesine ziyarette bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan, pazar günü 4 günlük Angola, Togo ve Nijerya turuna çıkıyor. YTB de kurulduğu günden bu yana bu üç ülkede faaliyetler yürüterek destekler verdi.

Angolalı gençlerin eğitimine destek 2021 yılında YTB’nin Türkiye Bursları programına Angola’dan 342 öğrenci başvurdu. Yapılan değerlendirmeler sonucunda 8 öğrenci burslandırıldı. Angolalı öğrencilerin ülkemizden burs almaya başladığı 2012 yılından bugüne kadar toplamda ise 38 Angolalı öğrenciye ülkemizde burslu olarak yükseköğretim alma şansı verildi. 2012 yılından bugüne kadar ise 3 öğrenci mezun oldu. Hali hazırda ise 19 Angolalı öğrenci burslu olarak eğitimine devam ediyor. 2019-2020 YÖK istatistiklerine göre ise kendi imkanlarıyla eğitim alan Angolalı öğrenci sayısı 27 olarak karşımıza çıkıyor.

Bunun yanında ise YTB desteğiyle 2019 yılında yayımlanan ve 29 Afrika ülkesinde yaşamakta olan Müslüman azınlık grupların durumlarına ilişkin tarihi ve güncel bilgiler veren “Günümüz Afrikasında Müslüman Azınlıklar” kitabında Angola’ya da bölüm ayrılmış durumda.
Nijerya’daki medya temsilcilerine eğitim YTB, Türkiye ve Afrika arasındaki medya iş birliklerinin geliştirilmesi için Anadolu Ajansı iş birliğinde bölgedeki medya kuruluşlarında çalışmakta olan Afrikalı medya temsilcilerine yönelik Afrika Medya Temsilcileri Eğitim Programını (AFMED) gerçekleştirdi. 2019 yılında yapılan13 farklı Afrika ülkesinden 20 medya temsilcisinin katıldığı AFMED programının ilkinde Nijerya’dan 2 medya temsilcisi yer aldı. TRT ve AA ile iş birliğinde 24-31 Mayıs 2021 tarihleri arasında yapılan ikinci programda ise Nijerya’dan 3 medya temsilcisi bulundu.

2012 yılından itibaren YTB uhdesinde başlatılan Türkiye Bursları programına Nijeryalı adaylar yoğun ilgi gösterdi. 2012 yılından itibaren Türkiye Burslarına Nijerya’dan toplam 16 bin 720 başvuru yapıldı. 2012-2021 yılları arasında Nijerya’dan toplamda 337 kişi burslandırıldı. Halihazırda ülkemizde öğrenimine devam eden; 59 lisans, 36 yüksek lisans ve 30 doktora öğrencisi olmak üzere toplamda 125 Türkiye Burslusu Nijeryalı öğrenci bulunuyor. 2019-2020 yılı YÖK verilerine göre ise hâlihazırda ülkemizde kendi imkânlarıyla öğrenim görmekte olan toplam 2 bin 208 Nijeryalı öğrenci var. Türkiye Bursları programından mezun olan Nijeryalı sayısı da 142 iken, kendi imkanlarıyla mezun olanlar da dahil edildiğinde bu sayı bin 197’ye çıkıyor. Mezun olan öğrencileri de yalnız bırakmayan YTB, kurulan mezun derneklerini de destekliyor. YTB tarafından 4-8 Kasım 2019 tarihleri arasında ülkemizde gerçekleştirilen Türkiye Mezunları Kapasite Geliştirme Eğitim Programı’na Nijerya Türkiye Mezunları Derneği’nden 2 kişi katıldı.

Türkiye’de okuyan Togolu öğrenciler ülkelerinin kalkınmalarına destek oluyor
Türkiye’de yükseköğrenim gören Togolu öğrenci sayılarına baktığımız zaman ise 2021 yılında Togo’dan 367 aday Türkiye Bursları programına başvurmuş olup 3 aday burs almaya hak kazandı. Togolu öğrencilerin ülkemizden burs almaya başladığı 2005 yılından bugüne kadar ise toplamda 95 Togolu öğrenciye ülkemizde yükseköğretim alma şansı verildi. Togolu mezun istatistiklerine bakıldığı zaman ise 2005 yılından bugüne kadar toplamda 30 Togolu öğrenci mezun oldu. Hâlihazırda ise 34 öğrenci ülkemizde burslu olarak eğitimine devam ediyor. Ülkemizdeki üniversitelerden mezun olan öğrenciler Togo’da eğitimden sağlıya, akademiden iş hayatına kadar önemli görevlerde ülkelerinin kalkınmalarına katkı sağlıyor.

Afrika’dan toplamda 13 bin 982 öğrenci burslandırıldı

Afrika ülkelerinin geneline bakıldığı zaman ise Türkiye Bursları programı kapsamında bugüne kadar 54 Afrika ülkesinden toplam 314 bin 191 başvuru alındı. Yapılan değerlendirmeler sonucunda ise 13 bin 982 öğrenci burslandırıldı. Halihazırda ise 4 bin 403 Afrikalı öğrenci ülkemizdeki üniversitelerde lisans, yüksek lisans ve doktora eğitimlerine devam ediyor.

Türkiye Mezunları ile Türk İş Adamları bir araya geldi

Türkiye’deki eğitimlerini tamamlayarak ülkelerine dönen mezunlarla irtibatı koparmayan YTB, Türkiye mezunlarına yönelik çalışmalar başlıkları altında ülke bazlı, sektörel ve bölgesel mezun buluşmaları yaparak iş birliği çalışmalarına imza atıyor. YTB geçtiğimiz yıllarda; yazılım, sağlık, lojistik ve dış ticaret, enerji ve madencilik başta olmak üzere farklı alanlarda çalışan Türkiye mezunları ile Türk iş adamları bir araya getirdi.

Afrika’da 11 Türkiye Mezunu Derneği

Türkiye mezunlarının hem kendi aralarındaki iletişimi sürdürmesi hem de Türkiye’yle olan ilişkilerini devam ettirmesi için Mezun dernekleri çalışmalar yürütülüyor. Bu amaçla 28 ülkede 29 mezun derneği kuruldu. Bunlardan 11 dernek, 10 Afrika ülkesinde bulunuyor.
2020 yılında Türkiye Mezunları Derneklerinin kurumsal kapasitelerinin ve görünürlüklerinin arttırılması hedefi ile ‘Mezun Ağı Geliştirme Destek Programı’(MAG) ile ‘Kurumsal Görünürlük ve İletişim Destek Programı’(KGİ) başlatıldı. Ayrıca, her sene YTB tarafından Türkiye Mezunları Derneklerine yönelik ‘Sivil Toplum Kapasite Geliştirme Programı’ gerçekleştirilmesi hedefleniyor. İlki 2019 yılında Ankara’da gerçekleştirilen programa Afrika ülkelerindeki tüm Türkiye Mezun Derneklerinden temsilciler katıldı.

Pandemi sonrası ekonomik görünüm toplantılarıTürkiye Mezunları ile Kamu Diplomasisi Çalışmaları kapsamında COVID-19 sonrası küresel ekonominin görünümünün Türkiye Mezunu olan iş insanları ile değerlendirildiği “ekonomik görünüm toplantıları” icra edildi. Türkiye mezunu iş insanlarının ülkeleri ile Türkiye arasındaki ticarete katkılarının analizi için rapor çalışmaları başlatıldı. Bunun yanında başarılı Türkiye mezunlarına ödüller takdim edildi.
YTB tarafından Afrika ülkelerine yönelik düzenlenen Akademik ve Bilimsel Araştırma Programları kapsamında da entelektüel iş birliğinin sağlanması ve bölgesel konularda ortak bir gündem oluşturulabilmesini teminen düşünce kuruluşları toplantıları organize edildi. Afrikalı öğrencilerin akademik birikimlerinin gelişimine katkı sağlanması amacıyla da çalıştaylar ve konferanslar icra edild

Türkçe kursu ve kapasite geliştirme programları

YTB tarafından sağlanan eğitim destekleri kapsamında ise Gana, Cibuti, Kenya, Somali, Etiyopya, Nijer, Gana, Mali, Senegal, Burkina Faso, Uganda, Tanzanya, Uganda, Kamerun ve Çad’dan girişimci gruplarına yönelik mesleki eğitimler verildi. Bunun yanında ise Türkçe kursu projeleri ve kapasite geliştirme programları sunuldu.

Afrikalı diplomatlara Türkçe eğitimi

Yine Afrika ülkelerine sunulan kültürel hareketlilik programları çerçevesinde KATİP burs programı kapsamında, kamu görevlisi, diplomat, gazeteci, bürokrat, asker ve akademisyenlere yönelik Türkçe dil eğitimi ve çeşitli kamu kurumlarında tecrübe paylaşım seminerleri verildi. Bunun yanında gençlerin sorunları ve beklentileri konularında; gençlik sosyal meclisleri, fikir atölyeleri çalışmaları yapıldı. Ortak tarihi ve kültürel mirasların yerinde görülmesi adına gezi programları düzenlendi.