Connect with us

Çevre

‘Acıgöl’ can çekişiyor

Türkiye’nin tek, dünyanın ise ikinci en büyük temiz ve doğal sodyum potansiyeline sahip kapalı havzası olan Acıgöl, kuraklık ve bilinçsiz su tüketimi nedeniyle can çekişiyor. 1970’li yıllardan bu güne 4 kat küçülen Acıgöl’de 500 metre çekilen su ürkütücü bir manzara ortaya koyuyor.

Türkiye’de sodyum sülfatın yüzde 98’i doğal kaynaklardan, bu miktarın da yüzde 90’ı Denizli, Afyonkarahisar ve Burdur sınırlarında yer alan Acıgölden sağlanıyor. Temiz ve doğal sodyum potansiyeliyle dünyada 2’inci sırada yer alan Acıgöl, kapalı havza olmasıyla flamingo, angıt, kılıç, gaga, mahmuzlu kız kuşu gibi 200’e yakın kuş türünün yanı sıra endemik bitkiler ile hayvan türlerine yaşam alanı oluşturuyor.

Tektonik kökenli bir oluşum olan Acıgöl’ün uydu fotoğrafları ise son yıllarda giderek etkisini artıran kuraklık ve bilinçsiz su kullanımının izlerini gözler önüne seriyor. 1970’li yıllarda 160 kilometrekare olan yüzey alanı, 2021 yılında 40 kilometrekarenin altına inen gölün, suların kıyıdan yaklaşık 500 metre çekilmesiyle ciddi bir bölümünün de tamamen kuruduğu görülüyor.

Yaklaşık 25 yıldır bölgede incelemeler yapan ve Acıgöl’de her yıl biraz daha belirginleşen ürkütücü manzarayı kayıt altına alan Türkiye Tabiatını Koruma Derneği (TTKD) Bilim Danışmanı Dr. Erol Kesici, gölde ortalama su seviyesinin 1 metrenin altına kadar düştüğünü söyledi. Su hacim ve yüzeyinin yüzde 70’ten fazlasını kaybeden Acıgöl’ün Mayıs ayında çok daha iyi durumda olması gerektiğine dikkat çeken Dr. Kesici, bunun aksine gölün çok şiddetli kuraklık ve kuruma periyodu içinde olduğuna vurgu yaptı.
Acıgöl’ün bölge için hem çevre hem de ekonomik anlamda büyük önem taşıdığının altını çizen Dr. Erol Kesici, “Acıgöl gibi doğal göllerimizden hem ekolojik hem de ekonomik olarak yararlanmaya devam edeceğiz. Bu yararlanmada ekolojik ayak izimizin ekonomik ayak izinden daha fazla olması gerekir. Eğer bir gölü korursak, göl tarımsal, sanayi ve diğer alanlarda bizlere daha çok yarar sağlamaya devam eder. Bu yüzden mutlaka gölün su bütçesini korumalıyız. Elde edilen sonuçlara göre göldeki su dengesi ve dinamikleri tanımlanmalı, göldeki üretim, tarımsal sulama ve diğer faaliyetler gölün su dengesi gözetilerek yürütülmelidir. Acıgöl, sodyum fosfat üretiminde dünyada 2’inci, Türkiye’de ise 1’inci sırada yer alıyor. Biz üretimde gölün su bütçesini dikkate alarak planlamalar yaparsak, Acıgöl bu zengin rezervi ile ekonomik olarak hem bize hem de gelecek nesillere hizmet etmeye devam edecektir. Göllerin ekolojisi ve ekonomisi mutlak suretle korunmalıdır” diye konuştu.

“Acıgöl’ün kurumasında birçok faktör etkili oldu”

Acıgöl’deki içler acısı tablonun yıllar geçtikte etkisini daha da artırdığına dikkat çeken Dr. Erol Kesici, şöyle konuştu:
“Acıgöl’ün kurumasındaki temel etmenlerin başında, gölden aşırı şekilde su alımları gelmektedir. 1970’li yıllarda 160 kilometrekare olan yüzey alanı, 2021 yılında 40 kilometrekarelere kadar düşmüş vaziyettedir. Gölden çok aşırı bir şekilde su alınmaktadır. Su alımının yanı sıra yaşanan kuraklık, gölü besleyen dere ve çayların üzerine yapılan göletler, göl çevresinde bulunan aşırı şekildeki pompaj kuyular, bölgede sulama anlamında vahşi tarımın yapılması ve salma sulama yerine damlama sulamaya geçilmemesi gibi faaliyetler Acıgöl’ün kurumasına neden olmaktadır. Elbette sodyum fosfat üretiminin de bu konuda etkileri bulunmaktadır ama tek başına sodyum fosfat üretiminde kullanılan veya buharlaştırılan suyun esas neden değildir. Asıl sebep göldeki su bütçesinin yıllara göre korunamamasıdır, yağışların giderek azalmasıdır. Sonuç olarak ortaya çıkan bu tablonun asıl nedeni göldeki su bütçesinin dengelenemeyişidir”

Sulama konusunda ciddi önlemler alınıyor

Acıgöl’de yaşanan su sıkıntısı nedeniyle bu yıl ekstra önlemler aldığına dikkat çeken Gemiş Sulama Kooperatifi Başkanı Mehmet Başdağ da, “Geçmiş yıllarda çok kar ve yağmur yağıyordu. Suyumuz kara ve yağmura bağlı olduğu için kaynaklarımız olmadı. Yaklaşık 10 bin dönümlük alanı biz 3 pompayla suluyoruz. Dengeli kullanmadıktan sonra iş kötü ve kuralık malum. Suyumuzu yok denecek kadar az. Bunu için üreticilerimize anons yaptım bugün. Herkes ihtiyacı kadar ekinini eksin ve suyun yetmeyeceğini söyledim. Sağ olsunlar arkadaşalar uydu. İnşallah bu sene kimseyi susuz bırakmadan mevcut su ile işimizi göreceğiz. Önceki yıllarda buralar komple su doluyordu. Son iki ve üç senedir su kaynaklarımız kısıtlı. Mayıs ayında böyle bu ve Haziran Temmuz aylarında burası tek pompa ile çalışıyor” şeklinde konuştu.

Bir zamanlar suyla dolu olan anlarda artık araç ve insanların rahatlıkla hareket edebildiğinin altını çizen Cemil Yönesin ise, “İşte gölümüzün hali ve çiftçimizin durumu kötü. Ne yonca sulayabiliyor, hiçbir şey ekemiyorlar. Kaynaklar zaman içerisinde kuruyup gitti. Bunun 10 sene öncesi buralar suydu” diyerek yaşanılan çevre sorununa vurgu yaptı.

Çevre

Karadeniz’de kuvvetli yağmur ve yoğun kar uyarısı

Karadeniz’de gece saatlerinden itibaren kıyı kesimlerde kuvvetli yağmur ve karla karışık yağmur, iç kesimlerde ise yoğun kar yağışı bekleniyor. Soğuk havanın cuma gününe kadar etkili olması tahmin ediliyor.

SAMSUN-
Meteoroloji 10. Bölge Müdürlüğü’nden yapılan son değerlendirmelere göre, Karadeniz Bölgesi’nde gece saatlerinden itibaren kuvvetli yağmur ve karla karışık yağmur, iç kesimlerde de yer yer yoğun kar yağışı beklendiği belirtildi. Samsun, Sinop, Kastamonu, Amasya, Ordu, Çorum ve Tokat’ta yaşayan vatandaşların, kuvvetli rüzgâr, fırtına, buzlanma, don ve kıyı kesimlerde su baskını gibi olumsuzluklara karşı tedbirli olmaları gerektiği uyarısı yapıldı.

Meteoroloji 10. Bölge Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada, “Bölgemizde beklenen yağışların bu gece saatlerinden itibaren kıyı kesimlerde kuvvetli yağmur ve karla karışık yağmur, Kastamonu’nun kuzey ilçelerinde ve iç kesimlerde kuvvetli kar yağışı şeklinde görüleceği tahmin ediliyor. Kar yağışlarının Sinop ve Samsun’un doğusu Asarcık, Lâdik ve Salıpazarı yükseklerinde, Amasya’nın doğu kesimleri, Ordu’nun iç kesimleri, Çorum’un kuzey ilçelerinde ve Tokat çevrelerinde yer yer yoğun kar yağışı şeklinde olması bekleniyor” ifadelerine yer verildi.

Bölgede yaşayan vatandaşların ulaşımda aksamalar, kuvvetli rüzgar ve fırtına, buzlanma ve don olayı, görüş mesafesinde azalma ve kıyı kesimlerde su baskını gibi olumsuzluklara karşı dikkatli ve tedbirli olunması gerektiği ifade edilirken, kuvvetli yağışların perşembe sabah saatlerinden itibaren etkisini kaybetmesi ancak soğuk havanın cuma gününe kadar etkili olmasının beklendiği ifade edildi.

Ayrıca Doğu Karadeniz’de deniz üzerinde fırtına beklendiği, rüzgarın çarşamba günü gece saatlerinden itibaren batı ve kuzeybatı yönünden 6 ila 8 knot kuvvetinde fırtına şeklinde eseceği belirtilirken, fırtınanın perşembe günü öğle saatlerinde etkisini kaybedeceği kaydedildi.

Okumaya devam et

Çevre

10 yılda topladıkları 200 bin böceği müzede sergilemek istiyorlar

Samsun’da öğretim üyeleri ve öğrenciler 10 yılda topladıkları 200 bin böcekle “Böcek Koleksiyonu” yaptı. Akademisyen ve öğrenciler böcekleri müzede sergilemek istiyor.

Furkan Abrek Ünal
SAMSUN-
Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü öğretim üyeleri ve öğrencileri tarafından, Türkiye’nin bütün bölgelerinden uzun yıllar süren çalışmalar sonucunda 200 bin adet böcek toplandı. Arıdan çekirgeye, akrepten çıyana kadar çevreden toplanan böcekler ve akrabaları Bitki Koruma Bölümü’nde bulunan özel bir odada kutular içinde muhafaza ediliyor. Böcekleri görmek için veya araştırma yapmak için çok sayıda öğrencinin geldiğini belirten Doç. Dr. İslam Saruhan, böcekleri bir müze ortamında sergilemek istediklerini söyledi.

“Müze haline getirilip halka açılmalı”

Böcek koleksiyonu hakkında bilgi veren Bitki Koruma Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. İslam Saruhan, “Bu koleksiyonu oluştururken öğrencilerimizden destek alıyoruz. Biz kendi çalışmalarımız sonucunda elde ettiğimiz böcekleri bu koleksiyonumuza dahil edip burada depoluyoruz. Bu koleksiyonda yaklaşık 200 bin adet böcek vardır. Ama tür, familya bazında kaç tür olduğunun çalışmasını henüz yapmadık. Koleksiyonun elbette bakımı çok zordur. Böcekleri saklarken en büyük düşmanımız yine böcekler oluyor. Şu anda böceklerimize oldukça zarar veriyorlar ve biz de bunu önlemeye çalışıyoruz. Bir asistan arkadaşımız burada görevli ve ciddi mesai harcıyor. Amacımız buradaki koleksiyonu müze haline getirmek. Buraya çok sayıda ilköğretimlerden ve anaokullarından öğrenci geliyor. Her birini ayrıntılı şekilde buraya almamız mümkün değil. Çünkü bu böcekler en ufak dokunuşta zarar görebiliyor. O yüzden müze haline getirilip halka açılması gerekiyor. Bize gelen öğrencilere kendi hazırladığımız kutularla bu böcekleri gösteriyoruz ve çok memnun ayrılıyorlar. Koleksiyonumuz şu anda daha çok böcek türlerinden oluşuyor. Burada sadece zararlı böceklerin koleksiyonunu yapmıyoruz. Zararlı zararsız, faydalı faydasız bütün böcekleri burada topluyoruz. Böcek olmayıp böceklerle akraba olan akrep, örümcek, kırkayak, çıyan, gibi hayvanları da bir yandan topluyoruz. Ancak koleksiyonumuzun büyük bir kısmını böcekler oluşturuyor. Bunlar da tahminimce 100 civarında familyadan oluşuyorlar. Toplamda ise 200 bin civarında böceğimiz burada bulunuyor” diye konuştu.

Okumaya devam et

Çevre

Samsun Büyükşehir Belediyesi sel bölgesinde

 Samsun Büyükşehir Belediyesi 11 ili etkileyen asrın felaketi sonrası arama-kurtarma ve yardım faaliyetlerine katılırken, şimdi de sel felaketi yaşayan Şanlıurfa ve Adıyaman’a destek için ek ekipler çıkardı.

SAMSUN-11 ili etkileyen deprem felaketi sonrasında sel afeti yaşayan Şanlıurfa ve Adıyaman’da afetin yaraları sarılmaya çalışılırken, bir yandan da arama kurtarma çalışmaları devam ediyor. Sel felaketi sonrasında Samsun Büyükşehir Belediyesi ekipleri de hızla yola çıkarak bölgede yapılan çalışmalara katıldı. 8 personelden oluşan Büyükşehir Belediyesi ekibi, 6 motopomp, 2 çamur pompa, ala hortumu, ala anahtarı, ala süzgeci, jeneratör, hortum, kazma, kürek, vidanjör ve su tankeri ekipmanlar ile AFAD koordinesinde su baskınlarına müdahale etti.

İtfaiye Dairesi Başkanlığı’ndan giden 4 kişilik ekip Adıyaman’da, sel sularına kapılarak kaybolan 2 aylık hamile Fatma Tekdal ile 1,5 yaşındaki kızı Zeynep Zümra Tekdal’ı arama-kurtarma çalışmalarında yer alıyor. Samsun Su ve Kanalizasyon İdaresi’ne (SASKİ) bağlı ekipler ise Şanlıurfa’da sel felaketi sonucu çamurla kaplanan ev, cadde ve sokaklarda su tahliye ve temizlik çalışması yürütüyor. Ayrıca vatandaşlara temiz içme suyu da dağıtılıyor.

Samsun Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Demir, ikinci bir afet yaşayan bölgeye sel felaketi sonrasında hızla ekipleri sevk ettiklerini belirterek “Deprem felaketi sonrasında bir de bölgede sel felaketi yaşandı. Hızla ekiplerimizi hemen selin vurduğu kentlerimize sevk ettik. Ekiplerimiz Adıyaman ve Şanlıurfa’da çalışmalara devam ediyor. Devlet ve milletin el ele verip, deprem afetinde olduğu gibi şimdi de sel bölgelerinde yaraları saracağız. Büyükşehir belediyesi olarak bölgede vatandaşlarımızın yanında olmaya ve ihtiyaçlarını gidermek için çalışmaya devam edeceğiz. Bu zor günleri birlikte geride bırakacağız” dedi.

Okumaya devam et

Trendler

KÜNYE
Copyright © 2021 O Haber Neydi - Tüm Hakları Mahfuzdur.