Genel

SOSYAL MEDYA HESAPLARINIZI DİJİTAL MİRAS OLARAK BIRAKABİLİRSİNİZ

Sosyal medyanın hayatımızın içine girmesiyle birlikte “dijital miras” kavramı da konuşulmaya başladı. Türkiye’de de ilk kez yargı kararında yer alan dijital miras kavramının bilinmeyenlerini Konya Ticaret Odası (KTO) Karatay Üniversitesi Hukuk Fakültesi Özel Hukuk Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Yalçın Bostancı anlattı.

Dijital mal varlığı kavramına neler girer?

Genel olarak dijital mal varlıklarının özel olarak ise sosyal medya hesaplarının akıbetinin kullanıcılarının ölümünden sonra ne olacağı, söz konusu hesapların mirasçılara intikalinin mümkün olup olmadığı yani dijital mirasın söz konusu olup olamayacağıyla ilgili olarak mevzuatımızda açık bir düzenleme yoktur. Dijital ortamda depolanmış videolar, fotoğraflar, elektronik postalar, kişisel bloglar veya sosyal medya hesapları gibi her türlü dijital varlıkların tümü dijital mal varlığı olarak kabul edilebilir.

Dijital mal varlığı mirasçılara intikal eder mi?

Yürürlükte olan düzenlemelere göre, miras yoluyla geçecek mal varlığı- tereke unsurları sınırlı olarak sayılmamıştır. Buna göre hukuk sistemimizdeki genel kural çerçevesinde özel bir düzenleme bulunmadıkça kural olarak mal varlığına bağlı haklar miras yoluyla geçebilirken (intifa ve sükna hakkı gibi istisnalar hariç) kişiye bağlı haklar geçmez.
Buna göre dijital mal varlığı ve sosyal medya hesaplarının mirasçılara intikali değerlendirilirken söz konusu hakların intikale elverişli olup olmadığı hususu ve diğer ilgili mevzuatta konu ile ilgili bir engelin olup olmadığı hususu birlikte değerlendirilerek sonuca gidilmelidir. Ayrıca konu incelenirken sosyal medya hesaplarının kullanım amacına ilişkin olarak bir sınıflandırma yapılması da yerinde olacaktır.

İletişim ve sosyalleşme amacıyla kullanılan sosyal medya hesapları: Ticari amaç taşımayan söz konusu hesapların sahibi dışındaki kişiler tarafından kullanılması, devri konusu, Anayasa m.20 hükmü ile koruma altına özel hayatın gizliliği, m.22 uyarınca haberleşmenin gizliliği, yine TCK m.132 hükmü çerçevesinde haberleşmenin gizliliğinin ihlali, TCK m.134 hükmü çerçevesinde özel hayatın gizliliğinin ihlali gibi hükümlerin tartışılmasına neden olacaktır. Buna göre mevcut durumda ayrıca bir hukuki düzenleme yapılmadığı takdirde ölen kişinin sosyal medya hesaplarının şifresinin mirasçılara geçeceğinin kabulü hukuka aykırı olacaktır. Söz konusu değerlendirme sosyal medya hesabı içerisindeki verilere ilişkin olup, sosyal medya hesabının kullanım hakkı, münhasıran hesap sahibine aittir.

Hesabın kullanımı şahsa sıkı sıkıya bağlıdır. Hesap içerisindeki fotoğrafların, mesajlaşmalarının ve diğer paylaşımların mirasla intikal edip edemeyeceği tartışmaya açık olmakla birlikte sosyal medya hesabının kullanımının, hiçbir şekilde mirasçılara intikal etmeyeceğinin kabulü gerekmektedir.

Maddi kazanç elde edilen sosyal medya hesapları: İletişim ve sosyalleşme amacıyla kullanılmayan maddi kazanç elde edilen, reklam alan ve çok yüksek takipçi/tıklanma sayıları olan hesapların kanuni ya da iradi intikalle mirasçılara geçebileceğinin kabulü gerekir. Zira bu hesapların kullanımına devam edilmesi ya da hesapların satılması durumunda ciddi ekonomik kazançlar gündeme geleceğinden buradaki maddi değerin mirasçılara aktarılması gerekecektir.

Karma nitelikli sosyal medya hesapları: Miras bırakanın (murisin) e-posta içeriklerinde maddi değeri olan birtakım elektronik veriler bulunuyorsa yahut yüksek sayıda takipçisi bulunan sosyal medya hesaplarında miras bırakanın tarafı olduğu ticari anlaşmalar mevcutsa mirasçıların söz konusu ticari getirilerin terekeye dâhil edilmesi gerektiği iddiasıyla ve bilirkişi incelemesi sonucunda da söz konusu iddianın ispatlanması şartıyla e-posta içeriği yahut sosyal medya hesabı mirasa konu olabilecektir ya da 3. kişilerle mesajlaşmalar ve kişisel veri sayılacak paylaşımlar yine bilirkişi marifetiyle tespit edilip ayıklandıktan sonra ekonomik değer arz eden durumdayken intikal sağlanmalıdır.

Konu ile ilgili yargı kararları ve diğer ülke uygulamaları nelerdir?

Alman Federal Mahkemesi, telekomünikasyon gizliliği veya kişisel verilerin korunmasına ilişkin ilkelerin terekenin mirasçılara intikalinde sorun oluşturmayacağını söyleyerek sosyal medya hesabına ilişkin sözleşme ilişkisi mirasçılara intikal edeceğini belirtmiştir. Böylelikle Federal Mahkeme, Facebook ile sosyal medya hesabı sahibi muris arasındaki sosyal medya hesabı kullanım sözleşmesi uyarınca meydana gelen sosyal medya hesabına erişim hakkının mirasçılara, külli halefiyet prensibi gereği intikal edeceği yönünde karar vermiştir. Birçok tartışma konusunu da barındıran bu karar miras hukuku açısından emsal bir karar olmuştur. Almanya’da bahse konu Facebook hesabının mirasçılara geçip geçmeyeceği tartışmasından sonra geçen süre içerisinde Facebook ve diğer bazı sosyal medya platformları içeriklerinde bir düzenlemeye giderek, kişilere ayarlar menüsünden ölümleri halinde hesap şifrelerinin paylaşılıp paylaşılamayacağını, paylaşılacaksa kimlerle paylaşılacağını tercih etme imkânı getirmiştir.

ABD’de ise 20 yaşındayken Irak savaşına genç bir asker olarak katılan Justin Ellsworth, savaşta ölmüştür. Ancak Irak’ta bulunduğu süre içinde arkadaşlarına ve ailesine savaşta yaşadıklarını e-posta yoluyla ve sosyal medya hesapları üzerinden mesaj göndererek anlatmıştır. Oğlunun ölümünden sonra babası, oğlunun sosyal medya hesaplarına erişerek mesajlarını okumak ve yaşanılanları kamuoyuna duyurmak için Yahoo’dan hesabın adına devredilmesini istemiştir. Yahoo, bu talebi ret gerekçesinde kullanıcılarla akdedilmiş olan sözleşmelerde hesabın devredilemeyeceğinin ve kaydedilmiş olan verilerin silinmesi gerektiğinin kararlaştırıldığını; ayrıca veri politikaları sebebiyle de verilerin devredilemeyeceğini belirtmiştir. Uyuşmazlığı incelen mahkeme, miras hukuku açısından sosyal medya hesaplarının ve bu hesap içeriklerinin de terekede yer aldığına, bu hesapların da mirasçılara intikal etmesi gerektiğine, dolayısıyla Yahoo’nun Ellsworth’un hesabını babasına vermekle yükümlü olduğuna karar vermiştir.

Türkiye’de ise Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi verdiği kararda, dijital mülkiyete dair henüz yasal bir düzenleme yapılmadığını hatırlatarak, yakın zamana kadar elektronik posta hesapları, sosyal medya hesapları gibi dijital uygulamaların maddi bir değer taşımadığı ancak günümüzde bu hesapların reklam gelirleri elde edilen maddi bir karşılığı olan hesaplar halini alabildiği ifade edilmiştir. Dairenin kararında “Sosyal medya hesaplarının ve dijital para cüzdanlarının bağlı olduğu e-posta hesaplarının da artık kişisel kullanımı aşıp ticari değeri olan dijital mal varlığı kapsamına girmeye başladığı anlaşılmaktadır.” ifadeleri yer almıştır. Daire, kararında, dijital miras konusunda yasal bir boşluğun olduğu değerlendirerek, murisin e-posta hesabının, sosyal medya hesaplarının, dijital cüzdanlarının mirasçılarına intikal etmesi zaruri olan bir mal varlığı olarak terekesine dahil olduğu yönünde kanaat getirmiş ve ilk derece mahkemesinin kararını bozmuştur. Böylece dijital miras kavramı Türkiye’de ilk kez yargı kararında yer bulmuştur. Antalya Bölge Adliye Mahkemesi’nin kararı, dijital varlıkların maddi değer taşımaları halinde külli halefiyet ilkesi gereğince mirasçıya intikal edeceğini doğrular niteliktedir.

Bir sonraki

Kılıçdaroğlu, THK Üniversitesi Türkkuşu Yerleşkesi’ni ziyaret etti

Kaçırmayın

İçişleri Bakanı Soylu’dan CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu’nun düzensiz göç iddialarına cevap

Yorum yapmak için tıklayın

Genel

TÜİK: Bağımsız yıllık gayrisafi yurt içi hasıla yüzde 5,1 arttı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bağımsız yıllık gayrisafi yurt içi hasılanın 2023 yılında yüzde 5,1 arttığını açıkladı.

ANKARA-TÜİK, 2023 yılına ilişkin yıllık gayrisafi yurt içi hasıla verilerini açıkladı. Buna göre; yıllık verilere dayalı olarak hesaplanan bağımsız yıllık gayrisafi yurt içi hasıla, 2023’te bir önceki yıla göre yüzde 5,1 arttı. Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla gayrisafi yurt içi hasıla, 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 76,8 artarak 26 trilyon 545 milyar 722 milyon TL oldu. Gayrisafi yurt içi hasılada en yüksek payı, 2023 yılında yüzde 19,5 ile imalat sanayi aldı. İmalatı, yüzde 13,9 ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı ve yüzde 9,5 ile ulaştırma ve depolama sektörü izledi. Yıllık gayrisafi yurt içi hasılada en düşük pay hanehalklarının işverenler olarak faaliyetleri için gerçekleşti.

HANEHALKI NİHAİ TÜKETİM HARCAMALARI YÜZDE 13,6 ARTTI

Yerleşik hanehalkı nihai tüketim harcamaları, 2023 yılında bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre yüzde 13,6 arttı. Yerleşik hanehalkı nihai tüketim harcamalarının cari değerlerle gayrisafi yurt içi hasıla içindeki payı yüzde 59,1 oldu. Hanehalkı harcamalarında en yüksek payı alan harcama grupları sırasıyla yüzde 22,8 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 19,7 ile ulaştırma ve yüzde 11,1 ile konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar oldu.

Devletin nihai tüketim harcamalarının gayrisafi yurt içi hasıla içindeki payı, 2023 yılında yüzde 13,1 olurken, gayrisafi sabit sermaye oluşumunun payı yüzde 31,9 olarak gerçekleşti. Bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre, devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 2,4 artarken, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 8,4 arttı. Mal ve hizmet ihracatı 2023 yılında zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 2,8 azalırken, ithalatı ise yüzde 11,8 arttı. Harcama yöntemine göre cari gayrisafi yurt içi hasıla ana bileşenleri içerisinde toplam mal ve hizmet ihracatının payı yüzde 31,9, ithalatın payı ise yüzde 34,4 oldu.

İŞ GÜCÜ ÖDEMELERİ YÜZDE 116,7 ARTTI

Gelir yöntemiyle gayrisafi yurt içi hasıla hesaplamalarına göre iş gücü ödemeleri, 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 116,7 artarken, brüt işletme artığı/karma gelir yüzde 62,3 arttı. İş gücüne yapılan ödemelerin cari gayrisafi katma değer içindeki payı 2022 yılında yüzde 26,3 iken, bu oran 2023 yılında yüzde 32,5 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise 2022 yılında yüzde 53,7 iken 2023 yılında yüzde 47 oldu.(DHA)

Okumaya devam et

Genel

İlk yerli ve milli havadan havaya görüş ötesi füzesi ‘GÖKDOĞAN’dan tam isabet

İlk yerli ve milli havadan havaya görüş ötesi füzesi GÖKDOĞAN, atış testinde hedef uçağı tam isabetle vurdu, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır o anların görüntüsünü paylaştı.

Salih HÜDAVERDİ
ANKARA-Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, TÜBİTAK Savunma Sanayii Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü (SAGE) tarafından geliştirilen, ilk yerli ve milli havadan havaya görüş ötesi füzesi GÖKDOĞAN’ın, Hava Kuvvetleri Komutanlığı ile birlikte icra edilen yetenek gösterimi amaçlı atış testi faaliyetlerinde hedef uçağı tam isabetle vurduğunu duyurdu. Paylaşımında “Nice ZAFER’lere” diyen Bakan Kacır, bu anın videosuna da yer verdi.(DHA)

Okumaya devam et

Genel

Metrobüs kazası soruşturması: 5 şüpheli tutuklama talebiyle mahkemeye sevk edildi

Küçükçekmece’de 1 kişinin öldüğü 51 kişinin yaralandığı Metrobüs kazasın ilişkin gözaltına alınan 8 şüpheliden 5’i tutuklama talebiyle sulh ceza hakimliğine sevk edildi. Metrobüs yolundaki hafif ticari aracın şoförü ve denetim amiri olan Şafak Yıldız ve Metrobüs şoförü Düzgün Murat Çetin’in ifadeleri ortaya çıktı.

Oğuzhan CİN
İSTANBUL-Küçükçekmece’de dün saat 08.40 sıralarında D-100 Karayolu üzerinde 2 metrobüs çarpıştı. Çarpışmanın ardından savrulan metrobüsler bariyerlere çarparak durabildi. Kazada 51 kişi yaralanırken ağır yaralı olan 22 yaşındaki Ferhat Uçar kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti. Kazanın ardından olayla ilgili geniş çaplı soruşturma başlatıldı. Soruşturma kapsamında çalışmalarını yürüten İstanbul Emniyet Müdürlüğü ekipleri dün aralarında metrobüs şoförlerinin de olduğu 10 kişiyi gözaltına aldı. Kazanın ardından gözaltına alınan 4 kişiden 2’si ifadeleri alındıktan sonra savcılık talimatıyla serbest bırakılmıştı. Diğer 8 kişi adliyeye sevk edilmişti.

‘TUTUKLAMA TALEBİYLE MAHKEMEYE SEVK EDİLDİLER’

Küçükçekmece Adliyesi’ne getirilen 8 şüphelinin savcılıkta ifadeleri alındı. Cumhuriyet savcısı, metrobüs sürücüsü Düzgün Murat Çetin, İBB Bölge Müdürü Murat Er, İBB Bölge Müdür Yardımcı Ahmet Yıldırım,

Firma Şantiye Şefi Muhammet Sertaç Kazıcı hakkında ‘taksirle yaralamaya ve ölüme neden olma’ suçundan tutuklama talep ederek sulh ceza hakimliğine sevk etti. Diğer 3 kişi ise ifadelerinin ardından serbest bırakıldı.

ŞÜPHELİLERİN İFADELERİ ORTAYA ÇIKTI

Tutuklama talebi istenilen Metrobüs yolundaki hafif ticari aracın şoförü ve denetim amiri olan Şafak Yıldız ve Metrobüs şoförü Düzgün Murat Çetin’in ifadeleri ortaya çıktı.

‘UYARI LEVHASI DAHA KÜÇÜKTÜ’

Metrobüs yolundaki hafif ticari aracın şoförü ve denetim amiri olan Şafak Yıldız savcılık ifadesinde, “11 senedir İETT’de şoför olarak çalışıyorum. Son 5 senedir metrobüste şoförlük yapıyorum. Son 2 aydır saha amiri olarak görevlendirildim. Olay günü saat 06.00’da Beşyol durağında görevime başladım. Saat 08.00 sıralarında 34 DFL 305 plakalı Fiat Doblo marka otomobille araçla yanıma geldi, aracı ben aldım. Zafer Ömür isimli arkadaşım ile birlikte Küçükçekmece Adliyesi’nin karşısındaki sabit noktada trafiğe kapalı alanda aracı durdurdum. Benim görevim metrobüs yolu çalışmasından ötürü meydana gelecek metrobüs arızalarında veya kazalarda bu araçta bulunan yolcuların mağdur olmaması için olay mahalline başka bir metrobüsün gelerek yolcuların o araca tahliye edilmesidir. 28 Ağustos günü haftalık iznimi kullanıyordum. Salı günü metrobüs sahasındaki bypass yol Beşyol ile Cennet durağı arasında bir yerde bulunuyordu. Küçükçekmece Adliyesi’nin karşısındaki alana açılan bypass yolu ben dün sabah iş başı yaptığımda gördüm, iki günde bir veya günlük olarak metrobüs çalışma alanındaki bypass yol giriş çıkışları değişmektedir. Yolda tamirat yapıldıkça bypass yol kaydırılarak ilerlemektedir. Bununla ilgili araç şoförlerinin bulunduğu telegramdaki kaptanlar grubuna ve çalıştıkları metrobüsün ekranına uyarı mesajları gitmektedir. Ancak bu mesajları kimin gönderdiğini bilmiyorum. Bildiğim kadarıyla İBB metrobüs işletme amirliği tarafından gönderiliyor. Bildiğim kadarıyla metrobüs çalışma alanındaki işletmeler ve dubalar yüklenici firma personeli tarafından konulmaktadır. Olay günü idaremdeki aracın 20 metre önünde, üzerinde iki tane ışıklı uyarı lambası ve dur yazısı yazan dikdörtgen seklinde levha bulunuyordu, bu levhayı da yüklenici firma görevlileri koymaktadır, bunun yerini ben tayin etmiyorum, daha önceki günlerde bu levhanın boyutu ok daha büyüktü, ancak olay günü levha daha küçüktü, benim kazanın meydana gelmesinde bir kusurum yoktur, kazadan ben de son anda kurtuldum, ben Zafer Ömür ile araçta bulunduğum sırada Yenibosna istikametinden gelen metrobüsün fren yaptığını ve tekerlerinden duman çıktığını gördüm. Ancak aracın durmayıp bize çarpacağını düşündüğüm için Zafer ile birlikte araçtan hızla uzaklaştım, metrobüs bizim bulunduğumuz araca çarpmadı, bize çarpmamak için manevra yaptığı sırada karşı istikametten gelen metrobüse yandan sürtmesi sonucu kaza meydana geldi. Kazadan dolayı çok üzgünüm” dedi.(DHA)