Gaziantep’te yaşayan kaşif Müslüm İncedal, yüzde yüz yerli ve milli imkanlarla lazer optik sistemle çalışan hava radar sistemi VİDAR’ı üretti. Amerikan Hava ve Uzay Kuvvetleri’nin Etik ve Bilim Kurulu, VİDAR’la ilgili iki defa İncedal ile görüştü.
Gaziantep’te savunma sanayi alanında cihazlar üreten kaşif Müslüm İncedal, hava saldırıları ile keskin nişancı ve havan saldırı noktalarını tespit edebilmek için optik lazer sistemiyle çalışan VİDAR’ı geliştirdi. Benzer şekilde çalışan sistemlere göre daha kullanışlı, hafif ve ekonomik olan VİDAR İsrail, Suudi Arabistan ile Amerika’dan ilgi gördü. Amerikan Hava ve Uzay Kuvvetleri’nin Etik ve Bilim Kurulu’nda bulunan bilim insanları ile pilotlar VİDAR’la ilgili Müslüm İncedal ile iki defa görüşerek VİDAR’ın çalışma sistemine ilişkin bilgi aldı. 15 kilometrelik alanda yaklaşan uçaklar ile 5 kilometrelik alanda insansız hava araçlarını (İHA) lazerle tespit edebilen VİDAR’ın yaydığı lazer ışınları gözle görünmezken, VİDAR zırhlı araçlar ile İHA’lara monte edilebiliyor.
Test çalışmaları ile denemeleri Kilis’te Bayrak Tepe üssünde gerçekleştiren VİDAR tüm testleri başarıyla geçti. VİDAR’ın geliştirilme süreciyle, çalışma mantığını İhlas Haber Ajansı’na (İHA) anlatan İncedal, VİDAR’ın yurt dışından ilgi görmesine rağmen önceliğinin Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) olduğunu ifade etti.
“Amerikan Hava ve Uzay Kuvvetleri VİDAR’ı merak etti”
Çocukluğundan beridir elektronik, uzun yıllardan beridir de elektro optik alanında çalışmalar yaptığını aktaran İncedal, arazideki birliklerin havadan gelen unsurları hava taarruz sistemlerini tespit edip erken uyarı vermesini sağlama fikrinin uzun yıllardan beridir aklında olduğunu söyledi. Dünyada bunu sağlamak için geliştirilen sistemlerin büyük, ağır ve insan tarafından taşınamayacak sistemler olduğunu dile getiren İncedal, “Ben insanların taşıyabileceği özellikle son dönemde artan insansız hava araçlı saldırılarına karşı koyabilecek bir donanım tasarladım. VİDAR’ın ana özelliği havadan yaklaşan 15 kilometreye kadar büyük uçaklar ile 5 kilometreye kadar da insansız hava araçlarını tespit ediyor. Tespiti lazerle yapıyor ama bu lazer karşı tarafa görünmüyor. En büyük özelliklerinden biri budur. Bu özelliğinden dolayı da Amerikan Hava ve Uzay Kuvvetleri VİDAR’ı merak etti. Onlara ürün sağlayan ana yüklenici firmaların Etik ve Bilim Kurulu benimle internet üzerinden görüştü. Orada benden VİDAR’la ilgili bilgi almaya çalıştılar. Onların neyi merak ettiğini öğrenmeye çalıştım” dedi.
“Termal kamera ve RF sistemler aldatılabilir, VİDAR aldatılamaz”
Geliştirdiği sistemin termal ve multi spektral kamerayla insanın gözünün görmediği dalga boylarındaki lazerle havadan gelen cisimleri tespit ve takip etme yeteneğine sahip olduğunu aktaran İncedal, karadaki birliklerin kendilerini kamufle ederek keskin nişancı ve havan topu atış noktalarını tespit edebileceği bilgisini paylaştı. VİDAR’ın yurtdışından yoğun ilgi gördüğünü söyleyen İncedal, “Şuan VİDAR’ın elde taşınabilir versiyonunu geliştiriyorum o da bitmek üzeredir. Hafif, taşınabilir enerji tüketimi çok düşük olacak. VİDAR’ın üzerindeki insan gözünün görmediği lazerler arazide birliklere termal kameradan daha üstün bir özellik kazandırıyor. Çünkü termal kameralar hem çok pahalı hem de askerin çevresel farkındalığını arttırmıyor. Çünkü cisimler birbirinin içine çok girmiş oluyor. Termal kameralar arazide teröristler tarafından şemsiye, kıyafetlerle birçok şekilde aldatılabiliyor. Fakat VİDAR’ı hiçbir şekilde aldatamıyorlar” ifadelerini kullandı.
Havadan ve karadan terörist unsur tespiti
VİDAR’ın içindeki lazerler bir mağaranın sırtına atıldığı zaman lazerlerin mağaranın içerisindeki insanları ve yaşam izlerini gösterebildiğini sözlerine ekleyen İncedal, “VİDAR zırhlı araçlar ile insansız hava araçlarına takılabiliyor. Amanos dağlarının karşısında teröristler havadan geçiş yapıyorlar. Yarasa kıyafetiyle ya da paramotor ile yapılan geçişleri nöbet bekleyen birliklerin görmesi mümkün değil. Ellerinde bunu tespit edebilecek teknik istihbarat cihazları yok. VİDAR oradaki birliklere askeri yapılara kazandırıldığı takdirde bu geçişlerin tamamıyla önüne geçilebilir. Amerikan Hava ve Uzay Kuvvetlerinin Bilim Etik Kurulu VİDAR hakkında benden bilgi aldılar. Burada çektiğim test videosunu onlara gönderdim. İncirlikte veya Ürdün’deki askeri üslerinde bir test çalışması gündeme getirdiler” dedi.
“VİDAR’ın optik lazer sistemi aldatılamaz”
Dünyada arazideki düzensiz askeri yapıların havadan gelebilecek saldırıları tespit etmeye yönelik donanımının olmadığının altını çizen İncedal, bu konu üzerine ağırlık verip VİDAR’ı geliştirmesinin ABD’lilerin endişelenmesine neden olduğunu söyledi. Bu endişelenmede haklı olduklarını ABD’nin hava taarruzuna yönelik milyar dolarlık yatırımın olduğu bilgisini paylaşan İncedal, “Bu yatırımlarının gücünü yitirmesi etkisinin zayıflaması kendileri için çok büyük bir zafiyettir. Bu konuda geliştirilen sistemlerde radyo frekansı da kullanılabiliyor. Ancak radyo frekansı karşı bastırma yöntemiyle aldatılabiliyor. Ancak VİDAR’daki optik lazer sisteminde bu asla söz konusu değildir. Havadan gelen nesnelerin fiziki tespiti, bire bir gözlemlenmesi, takip edilmesi ve kızıl ötesi füzelerin o noktaya yönlendirilmesi çok büyük bir konfor oluşturuyor. Bugün hava taarruzun kullanılan bir stinger füzesinin bedelinin 650 bin TL olduğunu düşünecek olursak bu tür donanımların önemi daha da çok artıyor” diye konuştu.
Samsun’da 106 okuldan öğrencinin hazırladığı projeler destek almaya hak kazandı
“Bilim Fuarları Destekleme Programı” çerçevesinde Samsun’da 106 okuldan öğrencinin hazırlamış olduğu projeler destek almaya hak kazandı. SAMSUN-Öğrencilerin bireysel ilgileri doğrultusunda seçtikleri konuları inceleyerek hazırladıkları alt projelerle, bilimsel araştırma süreçlerini yaşayarak öğrendikleri etkinliklerden biri olan bilim fuarları düzenlenmeye devam ediyor. 4006 Bilim Fuarları Destekleme Programı Milli Teknoloji Hamlesi çerçevesinde bilim ve teknoloji yolculuğunda gençlerin bilimsel proje hazırlama ve sunma deneyimlerini artırmak amacıyla düzenleniyor. 4006-TÜBİTAK Bilim Fuarları Destekleme Programı’nın 10. Dönemi kapsamında 4006-A ve 4006-B çağrı başvurularının değerlendirme süreci tamamlandı.
Değerlendirmeler neticesinde Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı 106 okuldan öğrencilerin hazırlamış olduğu projeler destek almaya hak kazandı. Daha önce 2019 yılında 57, 2020 yılında 82, 2021 yılında ise 81 proje destek almaya hak kazanırken bu yıl kabul edilen proje sayısı 106’ ya ulaşarak büyük bir başarı elde edildi.
10. Bilim Fuarları fuar dönemi 16 Ekim 2023-14 Haziran 2024 tarihleri arasında düzenlenecek.
Cep telefon satıcılarından vatandaşlara İMEİ kayıt ücreti uyarısı
Eskişehirli telefon satıcısı Eren Tosun, cep telefonlarının seri numarası niteliğinde olan İMEİ numaralarının kayıt ettirilme ücretine gelmesi muhtemel zam ilgili olarak vatandaşlara uyarılarda bulundu.
Burak Zincir ESKİŞEHİR-Cep telefonlarının yurt dışındaki ülkelerden yasal yollardan Türkiye’ye girişi yapıldığı zaman cihaza ait olan 15 haneli IMEI numaralarının kayıt ücreti Resmi Gazetede yayınlanan karara göre 6 bin 91 liradan 20 bin liraya yükseldi. Cep telefon satıcıları, 2024 yılının başında İMEİ numaralarının kayıt ücretlerinde yeni bir zam beklenildiği haberini paylaşırken, vatandaşları konu hakkında uyardı. Telefon satıcıları yurt dışından getirilen telefonların kullanıma açılması için vergi dairesine belli bir ücretin ödendikten sonra E-Devlet kapısı üzerinden İMEİ numaralarının kaydının yapılabileceğini ifade etti.
“İlk 3 ay içerisinde İMEİ’nin kaydı yapılması gerekiyor” Eskişehir’de 8 yıldır cep telefonu satıcılığı yapan Eren Tosun, telefonların yurt dışından Türkiye’ye girişinden 120 gün içinde kullanıma açılması gerektiğinin altını çizdi. Belirtilen gün içerisinde İMEİ numaralarının kayıtlarının yapılmaması durumunda kullanıcıların vergi ücreti ödemek zorunda kalacaklarını dile getiren Tosun, “Yılbaşından önce IMEI fiyatları 6 bin 300 liraydı. Şu anda 20 bin liraya yükseldi. Yılbaşından sonra 30 bin liraya yükseleceği bekleniyor. Bu enflasyona dayalı bir zam. Bu artışlar artık söz konusu. IMEI numarası telefonların ülkeye giriş yaptığında seri numarası gibidir. Bu numara telefona şebeke verir. Yurt dışı telefonların avantajları Türkiye’de 60 bin lira olan bir telefonu yurt dışında 25 bin lira gibi bir rakama alınabiliyor. Vergi Dairesine 20 bin TL ödendiği zaman BTK aracılığıyla E-Devlet üzerinden kullanıma açılabiliyor. Toplam 40-45 bin liraya bu harcama tekabül ediyor. Yaklaşık 15 bin lira gibi bir karı oluyor. Yurt dışından Türkiye’ye giriş yaptığı anda Türk veya yurtdışı sim kartı taktıkları zaman 120 gün kullanım süresi mevcuttur. 120 gün sonra telefonda şebeke çekmez. Yani IMEI kaydı için vergi ödemeleri gerekir. 20 bin lira olan ücreti vergi dairesine yatırdıklarında E-Devlet üzerinden kayıt yaptırılıyor. İlk 3 ay içerisinde İMEİ’nin kaydı yapılması gerekiyor. 3 aydan sonra direkt tekrardan vatandaşların yurt dışına çıkmaları gerekebilir. Bir an önce IMEI kayıtlarını yapsınlar” şeklinde konuştu.
Trabzon’da yapımı devam eden Doğu Karadeniz Bölgesi’nin tek bilim merkezi Özdemir Bayraktar Bilim Merkezi ve Planetaryum (Gezegen Evi) açılış için gün sayıyor.
Tolga Şahin TRABZON-Trabzon Büyükşehir Belediyesi ile birlikte Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı (DOKA), TÜBİTAK ve Türkiye Teknoloji Takımı (T3) Vakfı işbirliği ile projesi geliştirilerek 2 bin 200 metrekare alanda kurulan bilim merkezi farklı yaş gruplarını bir araya getirerek bilim ve teknolojiyi anlaşılır ve ulaşılır bir hale getirecek. Milli SİHA’ların öncü ismi Özdemir Bayraktar’ın isminin verildiği Planetaryum ve Bilim Merkezi yüzde 90 oranında tamamlanırken, Bilim Merkezi’nde atölyeler, gezegen evi ve sergi alanı bulunuyor.
Özdemir Bayraktar Bilim Merkezi ve Planetaryum’un Eylül ayı sonunda açılmasının hedeflendiğini belirten Trabzon Büyükşehir Belediyesi Gençlik ve Spor Hizmetleri Daire Başkanı Özgür Kara, “Bu alanda okul dışı eğitim programlarını, okullarda gösterilen eğitimleri burada çocukların deneyimleyerek bir alan ile bütünleyip çocukların kafalarında daha eğitici, daha kalıcı bilgiler oluşturmak üzere oluşturduğumuz bir bilim merkezi. Türkiye’deki oluşturulan bilim merkezleri içerisinde burası konsept bir bilim merkezi olarak kurulmuştur. Bu alanda 5 atölye ve bir adet dene-yap atölyemiz vardır. Teknoloji Atölyesi, Tasarım Atölyesi, Matematik Atölyesi, Astronomi, Havacılık ve Uzay Atölyesi, Doğa Bilimleri Atölyesi (Fizik, Kimya, Biyoloji) yanı sıra ilave olarak dene-yap atölyesi vardır. Atölyelerimiz haricinde alanda sergi üniteleri vardır. Çocukların fizik, kimya, biyoloji ve temel bilimler alanlarında görerek ve deneyimleyerek öğrenecekleri sergi üniteleri bulunmaktadır. Bununla birlikte bir adet de planetaryum bulunmaktadır. Planetaryum gök kubbe şeklinde oluşturulmuş bir yapı. 80 kişilik ve 12 metre çapında bir kubbe olarak oluşturulmuştur burası. Şu an da içinde bulunduğumuz sergi alanında 18 adet ünitemiz bulunmaktadır ancak buradaki sergi üniteleri geçici olarak alanda bulundurulan ünitelerdir. Buradaki belirlenen uzay havacılık konseptine uygun üniteleri seçip burada eğitimlerimizi verebilmek üzere Türkiye’deki tüm bilim merkezlerini hemen hemen gezdik. Bu kapsamda belirlediğimiz 42 adet kalıcı sergi ünitemiz var. Kalıcı sergi ünitelerimiz TÜBİTAK tarafından üretim aşamasındadır ve bir yıl sonrasında da buraya yerleştirilecektir” dedi.
Özdemir Bayraktar Bilim Merkezi ve Planetaryum’un son durumu ile ilgili de konuşan Kara, “Alandaki çalışmalarımızın hemen hemen yüzde 90’ı bitmiş durumda, çevre düzenlemesinin tamamlanması ile birlikte Eylül sonu gibi hizmet vermeye başlayacağız” diye konuştu.