Gaziantep’te yaşayan kaşif Müslüm İncedal, yüzde yüz yerli ve milli imkanlarla lazer optik sistemle çalışan hava radar sistemi VİDAR’ı üretti. Amerikan Hava ve Uzay Kuvvetleri’nin Etik ve Bilim Kurulu, VİDAR’la ilgili iki defa İncedal ile görüştü.
Gaziantep’te savunma sanayi alanında cihazlar üreten kaşif Müslüm İncedal, hava saldırıları ile keskin nişancı ve havan saldırı noktalarını tespit edebilmek için optik lazer sistemiyle çalışan VİDAR’ı geliştirdi. Benzer şekilde çalışan sistemlere göre daha kullanışlı, hafif ve ekonomik olan VİDAR İsrail, Suudi Arabistan ile Amerika’dan ilgi gördü. Amerikan Hava ve Uzay Kuvvetleri’nin Etik ve Bilim Kurulu’nda bulunan bilim insanları ile pilotlar VİDAR’la ilgili Müslüm İncedal ile iki defa görüşerek VİDAR’ın çalışma sistemine ilişkin bilgi aldı. 15 kilometrelik alanda yaklaşan uçaklar ile 5 kilometrelik alanda insansız hava araçlarını (İHA) lazerle tespit edebilen VİDAR’ın yaydığı lazer ışınları gözle görünmezken, VİDAR zırhlı araçlar ile İHA’lara monte edilebiliyor.
Test çalışmaları ile denemeleri Kilis’te Bayrak Tepe üssünde gerçekleştiren VİDAR tüm testleri başarıyla geçti. VİDAR’ın geliştirilme süreciyle, çalışma mantığını İhlas Haber Ajansı’na (İHA) anlatan İncedal, VİDAR’ın yurt dışından ilgi görmesine rağmen önceliğinin Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) olduğunu ifade etti.
“Amerikan Hava ve Uzay Kuvvetleri VİDAR’ı merak etti”
Çocukluğundan beridir elektronik, uzun yıllardan beridir de elektro optik alanında çalışmalar yaptığını aktaran İncedal, arazideki birliklerin havadan gelen unsurları hava taarruz sistemlerini tespit edip erken uyarı vermesini sağlama fikrinin uzun yıllardan beridir aklında olduğunu söyledi. Dünyada bunu sağlamak için geliştirilen sistemlerin büyük, ağır ve insan tarafından taşınamayacak sistemler olduğunu dile getiren İncedal, “Ben insanların taşıyabileceği özellikle son dönemde artan insansız hava araçlı saldırılarına karşı koyabilecek bir donanım tasarladım. VİDAR’ın ana özelliği havadan yaklaşan 15 kilometreye kadar büyük uçaklar ile 5 kilometreye kadar da insansız hava araçlarını tespit ediyor. Tespiti lazerle yapıyor ama bu lazer karşı tarafa görünmüyor. En büyük özelliklerinden biri budur. Bu özelliğinden dolayı da Amerikan Hava ve Uzay Kuvvetleri VİDAR’ı merak etti. Onlara ürün sağlayan ana yüklenici firmaların Etik ve Bilim Kurulu benimle internet üzerinden görüştü. Orada benden VİDAR’la ilgili bilgi almaya çalıştılar. Onların neyi merak ettiğini öğrenmeye çalıştım” dedi.
“Termal kamera ve RF sistemler aldatılabilir, VİDAR aldatılamaz”
Geliştirdiği sistemin termal ve multi spektral kamerayla insanın gözünün görmediği dalga boylarındaki lazerle havadan gelen cisimleri tespit ve takip etme yeteneğine sahip olduğunu aktaran İncedal, karadaki birliklerin kendilerini kamufle ederek keskin nişancı ve havan topu atış noktalarını tespit edebileceği bilgisini paylaştı. VİDAR’ın yurtdışından yoğun ilgi gördüğünü söyleyen İncedal, “Şuan VİDAR’ın elde taşınabilir versiyonunu geliştiriyorum o da bitmek üzeredir. Hafif, taşınabilir enerji tüketimi çok düşük olacak. VİDAR’ın üzerindeki insan gözünün görmediği lazerler arazide birliklere termal kameradan daha üstün bir özellik kazandırıyor. Çünkü termal kameralar hem çok pahalı hem de askerin çevresel farkındalığını arttırmıyor. Çünkü cisimler birbirinin içine çok girmiş oluyor. Termal kameralar arazide teröristler tarafından şemsiye, kıyafetlerle birçok şekilde aldatılabiliyor. Fakat VİDAR’ı hiçbir şekilde aldatamıyorlar” ifadelerini kullandı.
Havadan ve karadan terörist unsur tespiti
VİDAR’ın içindeki lazerler bir mağaranın sırtına atıldığı zaman lazerlerin mağaranın içerisindeki insanları ve yaşam izlerini gösterebildiğini sözlerine ekleyen İncedal, “VİDAR zırhlı araçlar ile insansız hava araçlarına takılabiliyor. Amanos dağlarının karşısında teröristler havadan geçiş yapıyorlar. Yarasa kıyafetiyle ya da paramotor ile yapılan geçişleri nöbet bekleyen birliklerin görmesi mümkün değil. Ellerinde bunu tespit edebilecek teknik istihbarat cihazları yok. VİDAR oradaki birliklere askeri yapılara kazandırıldığı takdirde bu geçişlerin tamamıyla önüne geçilebilir. Amerikan Hava ve Uzay Kuvvetlerinin Bilim Etik Kurulu VİDAR hakkında benden bilgi aldılar. Burada çektiğim test videosunu onlara gönderdim. İncirlikte veya Ürdün’deki askeri üslerinde bir test çalışması gündeme getirdiler” dedi.
“VİDAR’ın optik lazer sistemi aldatılamaz”
Dünyada arazideki düzensiz askeri yapıların havadan gelebilecek saldırıları tespit etmeye yönelik donanımının olmadığının altını çizen İncedal, bu konu üzerine ağırlık verip VİDAR’ı geliştirmesinin ABD’lilerin endişelenmesine neden olduğunu söyledi. Bu endişelenmede haklı olduklarını ABD’nin hava taarruzuna yönelik milyar dolarlık yatırımın olduğu bilgisini paylaşan İncedal, “Bu yatırımlarının gücünü yitirmesi etkisinin zayıflaması kendileri için çok büyük bir zafiyettir. Bu konuda geliştirilen sistemlerde radyo frekansı da kullanılabiliyor. Ancak radyo frekansı karşı bastırma yöntemiyle aldatılabiliyor. Ancak VİDAR’daki optik lazer sisteminde bu asla söz konusu değildir. Havadan gelen nesnelerin fiziki tespiti, bire bir gözlemlenmesi, takip edilmesi ve kızıl ötesi füzelerin o noktaya yönlendirilmesi çok büyük bir konfor oluşturuyor. Bugün hava taarruzun kullanılan bir stinger füzesinin bedelinin 650 bin TL olduğunu düşünecek olursak bu tür donanımların önemi daha da çok artıyor” diye konuştu.
Canikli gençler bilim ve teknolojiye özendiriliyor
Samsun Canik Belediyesi tarafından ilçeye kazandırılan Canik Özdemir Bayraktar Keşif Kampüsü; atölyeleri, laboratuvarları ve uygulama alanları ile çocuklara ve gençlere bilimsel araştırma ve keşif yapma imkânı sunuyor
ABDULLAH GONCA CANİK – Samsun’un Canik ilçesinde gençler bilim ve teknolojiye özendiriliyor. Canik Belediye Başkanı İbrahim Sandıkçı, bilim ve teknoloji okuryazarı bir toplum yetiştirmeyi hedeflediklerini söyledi.
Bilim ve teknolojinin toplumda geniş kitlelere ulaşmasını amaçlayan Canik Özdemir Bayraktar Keşif Kampüsü’nün, başta çocuklar ve gençler olmak üzere toplumun her katmanında ilgi ve merak uyandırarak bilim ve teknolojiye odaklanan gençleri Türkiye’nin geleceğine hazırladıklarını ifade eden Başkan Sandıkçı, şöyle konuştu:
“Canik Özdemir Bayraktar Keşif Kampüsü’nde Astronomi, Havacılık ve Uzay Keşif Alanı, Teknoloji Atölyesi, Fizik Atölyesi, Kimya ve İnsan Bilimleri Atölyesi, Matematik Atölyesi, Doğa Atölyesi, Üretim Atölyesi, Kişisel Gelişim Atölyesi, Dene Yap Atölyesi, Destekleyici Eğitim Atölyesi yer almaktadır. Ayrıca kampüs içerisinde bilimsel çalışmaların sergileneceği özel sergi alanları ve gençlerin bir arada vakit geçireceği Bilim Kafe bulunmaktadır.”
Canik Özdemir Bayraktar Keşif Kampüsü’nde verilecek eğitimler sayesinde uygulayarak öğrenen, işbirliği içerisinde çalışabilen, eleştirel düşünme becerileri gelişmiş bir nesil yetiştirildiğini de ifade eden Sandıkçı, “Bilim söyleşileri, seminerler, konferanslar ve bilim şenlikleri gibi çeşitli çalışmalar düzenlenerek, gençler ve çocuklar üzerinde bilim ve teknoloji alanında farkındalık oluşturuluyor. Bilim adına her türlü yeniliği bünyesinde barındıran Canik Özdemir Bayraktar Keşif Kampüsü, gençlerin bilim ve teknolojiye olan ilgisini artıracak ve kısa sürede bölgede cazibe merkezi haline gelecektir.” dedi.
Ana ortağı ZTE ile birlikte 5G sürecine hazırlanan Netaş, şatış gelirlerini yüzde 23 artışla 2,1 milyar TL’ye taşıdı.
Türkiye’nin önde gelen teknoloji şirketlerinden Netaş, 31 Mart 2025’te sona eren üç aylık döneme ait finansal ve operasyonel sonuçlarını açıkladı. Şirketin brüt kârı yüzde 45 artışla 181 milyon TL’ye ulaştı. 2025 ilk çeyreğinde alınan siparişler ise yüzde 41 artışla 2,8 milyar TL’ye yükseldi.
2025 yılının ilk çeyreğini değerlendiren Netaş CEO’su Sinan Dumlu, “5G’ye yaptığımız yatırımlar sayesinde uçtan uca yerli ekosistem yaratma hedefimizle, savunmadan ulaşıma, finanstan sağlığa kadar pek çok sektörde dijitalleşmenin altyapısını kurmayı amaçlıyoruz. Önümüzdeki dönemde katma değerli hizmetlerimizi yurt dışına taşıyarak ihracat gelirlerimizi artırmayı, ülkemizin 5G dönüşüm sürecinde ana ortağımız ZTE ile birlikte telekomünikasyon sektöründe önemli bir altyapı sağlayıcısı olmayı hedefliyoruz. İlk çeyrekte satış gelirlerimizi yüzde 23 artırdık. Özellikle sistem entegrasyonu segmentinde yakaladığımız yüzde 79’luk sipariş artışı, müşterilerimizin kritik dönüşüm projelerinde tercih ettiği stratejik iş ortağı olma vizyonumuzu perçinledi. Ülkemizi bekleyen önümüzdeki 5G ihalesi sürecinde de Netaş’ın Telekom sektörü altyapısında önemli projelere imza atacağına inanıyoruz” dedi.
Sistem Entegrasyonu segmentinin satış gelirleri yüzde 21 artarak toplam satışların yüzde 47’sini oluşturdu; alınan siparişler yüzde 79 büyüyerek segmentin sipariş payını yüzde 54’e taşıdı. Sistem Entegrasyonu segmenti 90 milyon TL brüt kâr ve yüzde 9 brüt kâr marjıyla brüt kârlılığa en büyük katkıyı sağladı. ZTE’nin de dahil olduğu yeni projelerin etkisiyle telekom satış gelirleri yüzde 29 artarken, segment toplam satışların yüzde 42’sini oluşturdu; sipariş payı ise 37 oldu. BDH segmentinin satışları 239 milyon TL’ye, brüt kârı 19 milyon TL’ye ulaşarak toplam gelirler içinde yüzde 11 pay aldı.
5G Odağı Devam Ediyor
Türkiye’nin en büyük iletişim teknoloji fuarlarından olan Mobilefest 2025’te de çözümlerini tanıtan Netaş 5G’ye yönelik çalışmalarını sürdürüyor. 5G-A teknolojisini destekleyen yerli üretim altyapı çözümleriyle sektörde öncü olan Netaş, mühendislik gücü ve teknolojideki yetkinliklerini tüm iş ortaklarıyla paylaştı.
5G altyapısını destekleyecek ürünler arasında yer alan Yeni Nesil Baz İstasyonu tüm radyo erişim teknolojileri için kullanılabilir yapısıyla ön plana çıkıyor. Mikrodalga transmisyon ürün ailesi L2/L3/MPLS/SDN için birleşik bir platform sunarken; yüksek kapasiteli ve düşük gecikmeli çoklu bant çözümü, 112MHz ve 4096 QAM destekli en küçük ODU ve 4×4 MIMO desteği ile zengin 10GE arayüzlerini tüm dış mekan ekipmanlarında kullanıcılarla buluşturuyor.
Doğru Akım Güç Kaynağı, şebeke arızalarında bile uygulamaları güvenilir şekilde beslemeye devam ederek sistemdeki arızaları ve kesintileri engelliyor. Hassas Saat Üreteci, küresel uydu sistemlerinden aldığı sinyallerle nanosaniye hassasiyetinde doğruluk sağlarken; GLONASS, Galileo ve BeiDou uyumluluğu sayesinde telekom, finans ve savunma gibi kritik sektörlerde güvenilir senkronizasyon sunuyor. Akıllı Lityum İon Batarya ise ZTE teknolojisi ile daha uzun ömür ve daha yüksek verimlilik sağlayarak güç yönetiminde kullanıcılarına üstün avantajlar sunuyor.
Netaş yerli bulut sunucu, ZTE iş birliğiyle Türkiye’de üretilen enerji verimliliği yüksek, kesintisiz ve güçlü performans sunan ileri teknoloji sunucularla kurumları en modern bilişim altyapılarına taşıyarak ülke ekonomisine katkı sağlıyor.
TEKNOFEST KKTC ilk gününde 62 bin ziyaretçi ağırladı; İkinci gün etkinlikleri başladı
Dünyanın en büyük havacılık, uzay ve teknoloji festivali TEKNOFEST, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) büyük bir ilgiyle devam ediyor. Eski Ercan Havalimanı’nda düzenlenen festival, ilk gününde 62 bin ziyaretçiyi ağırlarken, ikinci gün etkinlikleri de sabahın erken saatlerinde başladı.
İrem Çağla ZİNCİRLİ- Fırat ALKIZ KKTC- Yurt dışında ikincisi düzenlenen Festival, Lefkoşa’daki Eski Ercan Havalimanında törenle dün başlamıştı. Açılışa vatandaşlar büyük ilgi gösterirken, ilk gün festivali 62 bin kişi ziyaret etti. TEKNOFEST KKTC ikinci günü ise Bayraktar TB2 ve T129 ATAK uçuş gösterileriyle başladı. Ardından CN 235 Paraşüt Atlayışı gerçekleşti.
İkinci gününde de teknoloji yarışmaları, fuar etkinlik alanları ile beraber Bilim Sokağı’nda bulunan 6-14 yaş grubuna yönelik atölye çalışmaları, hava araçları sergisi, planetaryum film gösterimleri, Kıbrıs Barış Harekatı Deneyim Alanı, Türk Mukavemet Teşkilatı Milli Mücadele Sergi Alanı, uzay sergisi, XR deneyim alanı, simülasyon deneyim alanları, öğrencilerle ilk uçuş ve pedallı uçuş etkinlikleri, bilim gösterileri, Sahne Senin etkinliği, söyleşiler, ana sahne gösterileri ve daha birçok aktivite ziyaretçilere sunuldu.
KATILIM ÜCRETSİZ
Katılımın tamamen ücretsiz olduğu TEKNOFEST KKTC’ye giriş yapabilmek için ziyaretçilerin TEKNOFEST’in internet sitesi üzerinden kayıt yaptırması gerekiyor. Her katılımcı için ayrı bilet oluşturulması gerekirken, 7 yaş altı çocuklar için kayıt şartı bulunmuyor.
Festival alanına ziyaretçi giriş ve çıkışları 09.00-19.00 saatleri arasında yapılabilecek. (DHA)